AKP ve Ensar Vakfı, ABD'de Lobi Çalışmaları İçin 5,5 Milyon Dolar Harcadı

BirGün'den alınan habere göre, 2023 yılında Türkiye'nin Amerika Birleşik Devletleri'nde yürüttüğü lobi faaliyetleri için toplamda 8 milyon 933 bin dolar harcandı. Bu bilgiler, ABD Adalet Bakanlığı'nın denetimindeki Foreign Agents Registration Act (FARA) kayıtlarına ve Open Secrets'in analizlerine dayanıyor. Bu harcamalarda dikkat çeken nokta, Türkiye'nin yönetim partisi olan Adalet ve Kalkınma Partisi'nin (AKP) 4,5 milyon dolarlık büyük bir kısmı üstlenmesi. Ayrıca, Ensar Vakfı'nın da 999 bin 916 dolar harcadığı görülüyor.

Hükümet Dışı Kuruluşların Artan Rolü

Bu veriler, hükümet dışı kuruluşların (Non-Governmental Organizations - NGO'lar) lobicilik faaliyetlerinde hükümet organlarını geride bıraktığını ilk kez gösteriyor. Ancak, bu harcamaların büyük bir kısmı yine AKP ve ona yakın kurumlar tarafından yapılmış. Kültür ve Turizm Bakanlığı ile Türkiye Turizm Tanıtma ve Geliştirme Ajansı'nın (TGA) geliştirdiği ‘Goturkiye’ platformu için 134 bin dolar, Türkiye'nin ABD Büyükelçiliği için ise 420 bin dolar harcama yapıldı. Hükümet organlarının toplam harcaması ise 1 milyon 482 bin dolar oldu.

Geçen senenin verilerine göre, ABD'deki lobi faaliyetleri için harcanan toplam miktar 6,3 milyon dolardı. Bu miktar, ABD'de başkanlık seçimlerinin yapıldığı 2020 yılında yaklaşık 7,3 milyon dolara ulaşmıştı.

İki Vakıftan Turken'e Büyük Bağışlar

Öte yandan, iktidara yakınlığıyla bilinen Ensar Vakfı ve 1996'da Cumhurbaşkanı Erdoğan öncülüğünde kurulan, kızı Esra Albayrak'ın yönetim kurulunda yer aldığı TÜRGEV, Turken Vakfı'nın iki kurucusundan biri olarak öne çıkıyor. Resmi belgelere göre, TÜRGEV'den Şubat 2015-Temmuz 2020 arasında 25 milyon 531 bin 129 dolar, Ensar Vakfı'ndan ise Eylül 2014-Şubat 2019 arasında 34 milyon 989 bin 603 dolarlık bağış yapıldığı belirtiliyor.

FARA ve Lobi Faaliyetlerinin Önemi

1938'de yürürlüğe giren FARA kapsamında, ABD Adalet Bakanlığı, lobi faaliyetinde bulunan kurumları ‘yabancı ajanlar listesine’ kaydediyor. Bu yasa, ABD'de faaliyet gösteren STK'ler ve devlet organlarının belirli lobi şirketleriyle anlaşarak lobicilik faaliyetleri yapmalarını ve bu faaliyetlerin kaydedilmesini zorunlu kılıyor. FARA, politikayı ve kamuoyunu etkileme girişimlerinin yanı sıra turizm ve ticaret tanıtımı gibi faaliyetler için de kayıt gerektiriyor. Bu, lobi faaliyetlerinin sadece politik çıkarları değil, politika dışı çıkarları da desteklediğini gösteriyor.